Jak picie zielonej herbaty może poprawić Twoje zdrowie serca
Zielona herbata od lat cieszy się popularnością na całym świecie, nie tylko ze względu na swój wyjątkowy smak, ale także dzięki szerokim korzyściom zdrowotnym. Wśród wielu pozytywnych efektów, które niesie jej regularne spożywanie, szczególnie wyróżnia się wpływ na zdrowie serca. Badania naukowe wykazują, że zielona herbata może przyczynić się do zmniejszenia ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, w tym zawału serca, udaru mózgu czy miażdżycy. Zrozumienie, jak działa na układ sercowo-naczyniowy, pozwala lepiej docenić jej rolę w utrzymaniu zdrowia serca.
1. Redukcja poziomu cholesterolu
Cholesterol to substancja, która w nadmiarze może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, w tym do miażdżycy i chorób serca. Zielona herbata jest bogata w polifenole, w szczególności w katechiny, które mają udowodnione działanie obniżające poziom złego cholesterolu LDL w organizmie. Regularne spożywanie zielonej herbaty może skutkować poprawą profilu lipidowego, czyli lepszym stosunkiem między poziomem cholesterolu LDL a HDL. To oznacza mniejsze ryzyko gromadzenia się tłuszczu w naczyniach krwionośnych, co zmniejsza ryzyko wystąpienia miażdżycy i chorób serca.
2. Obniżenie ciśnienia krwi
Wysokie ciśnienie krwi to jeden z głównych czynników ryzyka chorób serca. Zielona herbata może pomóc w jego kontrolowaniu. Badania sugerują, że regularne picie tego napoju może przyczynić się do obniżenia zarówno skurczowego, jak i rozkurczowego ciśnienia. Przypisuje się to właściwościom katechin, które poprawiają elastyczność naczyń krwionośnych, ułatwiając ich rozszerzanie i poprawiając przepływ krwi. Dzięki temu serce nie jest zmuszone do pracy pod dużym stresem, co zmniejsza ryzyko nadciśnienia i związanych z nim powikłań.
3. Zmniejszenie ryzyka zakrzepów
Zakrzepy krwi mogą prowadzić do poważnych problemów, takich jak zawał serca czy udar mózgu. Zielona herbata ma właściwości przeciwzakrzepowe, które mogą pomóc w zmniejszeniu ryzyka ich powstawania. Badania wykazały, że katechiny zawarte w zielonej herbacie wpływają na zmniejszenie agregacji płytek krwi, co zmniejsza ryzyko powstawania skrzepów. Regularne picie zielonej herbaty działa na korzyść zdrowia układu sercowo-naczyniowego, pomagając w zapobieganiu niebezpiecznym zakrzepom.
4. Działanie przeciwzapalne
Stan zapalny w organizmie jest jednym z głównych czynników prowadzących do rozwoju chorób sercowo-naczyniowych. Zielona herbata działa przeciwzapalnie dzięki zawartości silnych antyoksydantów. Katechiny, zwłaszcza epigalokatechina galusan (EGCG), neutralizują wolne rodniki, które uszkadzają komórki, w tym te w naczyniach krwionośnych. Redukcja stanu zapalnego pomaga w utrzymaniu zdrowych naczyń krwionośnych i serca, zmniejszając ryzyko wystąpienia chorób serca i udaru mózgu.
Korzyści zdrowotne zielonej herbaty dla serca –
- Obniżenie poziomu cholesterolu LDL – zmniejszenie ryzyka miażdżycy i chorób sercowo-naczyniowych.
- Obniżenie ciśnienia krwi – pomoc w utrzymaniu prawidłowego ciśnienia krwi, zmniejszenie ryzyka nadciśnienia.
- Zmniejszenie ryzyka zakrzepów – zapobieganie powstawaniu skrzepów, które mogą prowadzić do zawału serca lub udaru mózgu.
- Działanie przeciwzapalne – neutralizacja wolnych rodników i zmniejszenie stanu zapalnego w organizmie.
Picie zielonej herbaty to doskonały sposób na poprawę zdrowia serca. Włączenie jej do codziennej diety, w połączeniu z odpowiednią dietą i stylem życia, może przyczynić się do zmniejszenia ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, poprawy kondycji naczyń krwionośnych oraz ogólnego stanu zdrowia. Aby uzyskać pełne korzyści, warto spożywać od dwóch do trzech filiżanek zielonej herbaty dziennie. Należy jednak pamiętać, że każda osoba jest inna, dlatego warto skonsultować się z lekarzem przed wprowadzeniem zmian w diecie, szczególnie jeśli mamy do czynienia z problemami zdrowotnymi.
Ochrona mózgu: Jak zielona herbata przeciwdziała chorobom neurodegeneracyjnym
Zielona herbata jest ceniona nie tylko za swój smak, ale również za szeroki wachlarz korzyści zdrowotnych. Jednym z jej najmniej znanych, ale niezwykle istotnych zastosowań, jest jej zdolność do ochrony mózgu przed chorobami neurodegeneracyjnymi. Badania naukowe coraz częściej wskazują, że regularne spożywanie zielonej herbaty może zmniejszyć ryzyko wystąpienia takich chorób jak Alzheimer, Parkinson, czy demencja. Jakie mechanizmy stoją za tym działaniem? Przyjrzyjmy się bliżej, jak zielona herbata wpływa na nasz mózg i jak może chronić go przed degeneracją.
1. Katechiny – naturalna broń przeciwko chorobom neurodegeneracyjnym
Zielona herbata jest bogata w polifenole, w szczególności katechiny, które wykazują silne właściwości przeciwutleniające. Te naturalne substancje chemiczne mają zdolność neutralizowania wolnych rodników, które przyczyniają się do uszkodzeń komórek, w tym komórek nerwowych. Wolne rodniki są jednym z głównych winowajców w procesach degeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera czy Parkinsona. Katechiny z zielonej herbaty, w tym epigallokatechina galusan (EGCG), wykazują także działanie przeciwzapalne, co może pomóc w zmniejszeniu stanu zapalnego w mózgu – kluczowego czynnika przyczyniającego się do rozwoju neurodegeneracji.
2. Przeciwdziałanie odkładaniu się beta-amyloidu
Jednym z głównych czynników prowadzących do rozwoju choroby Alzheimera jest odkładanie się blaszek beta-amyloidu w mózgu. Te białka tworzą nieprawidłowe agregaty, które zakłócają komunikację między komórkami nerwowymi i prowadzą do ich obumierania. Badania wykazały, że katechiny zawarte w zielonej herbacie mogą zmniejszać tworzenie się tych blaszek. W eksperymentach laboratoryjnych, substancje te wykazały zdolność do inhibicji tworzenia agregatów beta-amyloidu, co może spowolnić rozwój choroby Alzheimera. Tego rodzaju odkrycia sugerują, że regularne spożywanie zielonej herbaty może być jednym z naturalnych sposobów wspierania zdrowia mózgu i opóźniania objawów neurodegeneracji.
3. Ochrona przed stresem oksydacyjnym
Stres oksydacyjny, spowodowany nadmiernym gromadzeniem się wolnych rodników, to kolejny kluczowy mechanizm przyczyniający się do rozwoju chorób neurodegeneracyjnych. Badania pokazują, że zielona herbata, dzięki zawartości silnych przeciwutleniaczy, skutecznie neutralizuje wolne rodniki, chroniąc komórki nerwowe przed uszkodzeniem. Regularne spożywanie zielonej herbaty może więc pomóc w utrzymaniu równowagi oksydacyjnej w organizmie i wzmocnić odporność mózgu na szkodliwe czynniki zewnętrzne.
4. Zwiększenie neuroplastyczności mózgu
Neuroplastyczność to zdolność mózgu do adaptacji i regeneracji w odpowiedzi na zmiany środowiskowe i uszkodzenia. Zielona herbata wspomaga ten proces, stymulując produkcję neurotroficznych czynników wzrostu, które są niezbędne do rozwoju nowych komórek nerwowych. Katechiny w zielonej herbacie mogą więc wspierać regenerację uszkodzonych tkanek mózgowych, co jest kluczowe w walce z chorobami neurodegeneracyjnymi. Dzięki poprawie neuroplastyczności, mózg jest w stanie lepiej radzić sobie z uszkodzeniami, co może spowolnić procesy degeneracyjne.
Korzyści zdrowotne zielonej herbaty:
- Ochrona przed wolnymi rodnikami – Zielona herbata neutralizuje szkodliwe cząsteczki, chroniąc komórki nerwowe.
- Zmniejszenie ryzyka chorób neurodegeneracyjnych – Katechiny spowalniają procesy związane z Alzheimerem i Parkinsonem.
- Poprawa neuroplastyczności – Zielona herbata wspomaga regenerację mózgu, co może opóźnić wystąpienie objawów chorób neurodegeneracyjnych.
Wszystkie te właściwości sprawiają, że zielona herbata jest nie tylko napojem poprawiającym naszą koncentrację i samopoczucie, ale także skuteczną pomocą w utrzymaniu zdrowia mózgu. Regularne picie zielonej herbaty może stanowić skuteczną profilaktykę w walce z chorobami neurodegeneracyjnymi, które stanowią jedno z największych wyzwań współczesnej medycyny. Przyszłość badań w tym zakresie daje nadzieję na dalsze odkrycia, które pozwolą jeszcze skuteczniej wykorzystać właściwości tego napoju w ochronie naszego mózgu.
Zmniejszenie ryzyka cukrzycy typu II dzięki zielonej herbacie
Zielona herbata jest napojem, który od wieków ceniony jest za swoje właściwości zdrowotne. Jednym z najnowszych obszarów zainteresowania badaczy jest jej wpływ na ryzyko rozwoju cukrzycy typu II, jednej z najczęściej występujących chorób metabolicznych na świecie. Istnieje wiele badań, które sugerują, że regularne picie zielonej herbaty może pomóc w redukcji ryzyka zachorowania na cukrzycę typu II, a także wspierać kontrolowanie poziomu cukru we krwi u osób, które już borykają się z tym schorzeniem. Jakie mechanizmy kryją się za tymi korzyściami zdrowotnymi? Przyjrzyjmy się temu bliżej.
1. Zwiększenie wrażliwości na insulinę
Zielona herbata zawiera liczne polifenole, w tym katechiny, które mają silne działanie przeciwutleniające. Badania wykazały, że regularne spożywanie zielonej herbaty może poprawić wrażliwość tkanek na insulinę, co jest kluczowym mechanizmem w zapobieganiu cukrzycy typu II. Insulina to hormon, który pomaga w przetwarzaniu glukozy we krwi, a zwiększona wrażliwość na ten hormon oznacza, że organizm efektywniej reguluje poziom cukru, zapobiegając jego nadmiarowi w krwiobiegu.
2. Regulacja poziomu cukru we krwi
Ważnym czynnikiem wpływającym na ryzyko rozwoju cukrzycy typu II jest poziom cukru we krwi. Zielona herbata może pomóc w stabilizacji tego poziomu, szczególnie po spożyciu posiłków. Polifenole zawarte w zielonej herbacie mają zdolność do obniżania stężenia glukozy po posiłkach, dzięki czemu zapobiegają gwałtownym skokom cukru, które są często jednym z głównych czynników ryzyka w rozwoju tej choroby. Regularne picie zielonej herbaty może więc pomóc utrzymać cukier we krwi na stabilnym poziomie, zmniejszając ryzyko cukrzycy typu II.
3. Działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne
Wielu ekspertów zgadza się, że stan zapalny odgrywa istotną rolę w rozwoju cukrzycy typu II. Zielona herbata, dzięki zawartości silnych antyoksydantów, takich jak epigallokatechina gallusowa (EGCG), może pomóc w redukcji stresu oksydacyjnego i stanów zapalnych w organizmie. Te właściwości sprawiają, że zielona herbata jest naturalnym wsparciem w walce z przewlekłym stanem zapalnym, który może prowadzić do uszkodzenia komórek beta trzustki odpowiedzialnych za produkcję insuliny. Redukcja tego stanu zapalnego może pomóc w zapobieganiu insulinooporności, która jest jednym z głównych mechanizmów prowadzących do cukrzycy typu II.
4. Wsparcie dla zdrowia serca
Osoby z cukrzycą typu II mają wyższe ryzyko rozwoju chorób serca, ponieważ podwyższony poziom glukozy we krwi może prowadzić do uszkodzenia naczyń krwionośnych. Zielona herbata, dzięki zawartości polifenoli i katechin, może wspierać zdrowie serca, obniżając poziom „złego” cholesterolu LDL i podnosząc poziom „dobrego” cholesterolu HDL. Badania pokazują również, że picie zielonej herbaty może poprawić funkcję naczyń krwionośnych, co przyczynia się do zmniejszenia ryzyka miażdżycy i innych chorób sercowo-naczyniowych, które często towarzyszą cukrzycy typu II.
5. Poprawa kontroli masy ciała
Kontrola masy ciała jest kluczowym elementem w zapobieganiu rozwoju cukrzycy typu II. Otyłość, szczególnie w okolicach brzucha, zwiększa ryzyko insulinooporności i rozwoju cukrzycy. Zielona herbata wspomaga redukcję tkanki tłuszczowej, a także zwiększa tempo metabolizmu. Dzięki zawartości katechin, które mogą stymulować procesy termogenezy (produkowanie ciepła w organizmie), zielona herbata pomaga spalać tłuszcz i poprawiać metabolizm, co sprzyja utrzymaniu prawidłowej masy ciała. Regularne picie zielonej herbaty może więc stanowić istotną część diety osób dbających o zdrowie i profilaktykę cukrzycy typu II.
korzyści zielonej herbaty w zapobieganiu cukrzycy typu II
- Poprawa wrażliwości na insulinę – Zwiększenie efektywności działania insuliny w organizmie.
- Stabilizacja poziomu cukru we krwi – Zmniejszenie ryzyka skoków glukozy po posiłkach.
- Redukcja stanów zapalnych – Dzięki antyoksydantom, zielona herbata pomaga w walce z zapaleniami związanymi z cukrzycą.
- Wspomaganie zdrowia serca – Obniżenie poziomu cholesterolu i poprawa funkcji naczyń krwionośnych.
- Wsparcie w utrzymaniu prawidłowej wagi – Poprawa metabolizmu i spalanie tłuszczu.
Picie zielonej herbaty może być więc jednym z naturalnych sposobów na zmniejszenie ryzyka rozwoju cukrzycy typu II. Dzięki swoim właściwościom poprawiającym wrażliwość na insulinę, regulującym poziom cukru we krwi oraz zmniejszającym stan zapalny, zielona herbata stanowi doskonałe uzupełnienie zdrowej diety i stylu życia, szczególnie w kontekście prewencji cukrzycy.
Zielona herbata: Naturalny eliksir zdrowia
Zielona herbata od wieków uchodzi za napój zdrowotny, który ma właściwości wspierające naszą kondycję fizyczną oraz mentalną. Niezależnie od tego, czy pijesz ją dla poprawy samopoczucia, czy w ramach prewencji zdrowotnej, regularne spożywanie zielonej herbaty może przynieść liczne korzyści. Jest bogata w cenne katechiny, które posiadają silne właściwości przeciwutleniające. W tym artykule przyjrzymy się, dlaczego zielona herbata jest uznawana za naturalny eliksir zdrowia.
1. Poprawa funkcji serca
Regularne picie zielonej herbaty może mieć pozytywny wpływ na układ sercowo-naczyniowy. Zawarte w niej katechiny wspierają obniżenie poziomu „złego” cholesterolu LDL, a jednocześnie podnoszą poziom „dobrego” cholesterolu HDL. Dzięki temu zmniejsza się ryzyko miażdżycy i chorób serca. Zielona herbata działa także na obniżenie ciśnienia krwi, co dodatkowo wspiera zdrowie serca i naczyń krwionośnych. Przeprowadzone badania wskazują, że osoby pijące zieloną herbatę mają mniejsze ryzyko wystąpienia udaru mózgu oraz chorób sercowych.
2. Wspomaganie odchudzania i przyspieszanie metabolizmu
Jeśli zależy Ci na utracie wagi, zielona herbata może okazać się doskonałym sojusznikiem w tym procesie. Zawarte w niej katechiny, zwłaszcza galusan epigallokatechiny (EGCG), wspomagają przemianę materii, aktywując procesy termogenezy, czyli wytwarzania ciepła w organizmie. To z kolei prowadzi do zwiększonego spalania tłuszczu. Regularne spożywanie zielonej herbaty przyspiesza metabolizm i pomaga utrzymać prawidłową wagę. Dodatkowo, herbaty te mają właściwości hamujące apetyt, co może pomóc w kontrolowaniu spożywanych kalorii.
3. Ochrona przed chorobami neurodegeneracyjnymi
Nie tylko serce korzysta na piciu zielonej herbaty – napój ten ma również korzystny wpływ na nasz mózg. Zawarte w herbacie katechiny mogą przechodzić przez barierę krew-mózg, gdzie wpływają na struktury mózgowe odpowiedzialne za pamięć, koncentrację oraz uczenie się. Regularne picie zielonej herbaty może poprawić funkcje poznawcze, a także opóźniać procesy starzenia się mózgu. Dodatkowo, badania wykazują, że regularne picie zielonej herbaty może zmniejszać ryzyko rozwoju choroby Alzheimera oraz innych schorzeń neurodegeneracyjnych, takich jak Parkinson.
4. Wsparcie układu odpornościowego
Zielona herbata jest bogata w witaminy, takie jak witamina C oraz minerały, w tym potas i fluor, które mają pozytywny wpływ na nasz układ immunologiczny. Dzięki tym składnikom herbata wspomaga naszą odporność, pomagając w walce z infekcjami i chorobami. Dodatkowo, obecność polifenoli w zielonej herbacie wspomaga eliminację wolnych rodników z organizmu, co może pomóc w utrzymaniu dobrego zdrowia, zwłaszcza w okresach wzmożonej zachorowalności na przeziębienia czy grypę.
5. Korzyści dla skóry i w walce z trądzikiem
Zielona herbata ma również pozytywny wpływ na naszą skórę. Dzięki właściwościom przeciwutleniającym pomaga w walce z wolnymi rodnikami, które są odpowiedzialne za procesy starzenia się skóry. Regularne picie zielonej herbaty wspomaga produkcję kolagenu, co przyczynia się do poprawy jędrności i elastyczności skóry. Dodatkowo, zielona herbata może pomóc w redukcji objawów trądziku, ponieważ działa przeciwzapalnie i antybakteryjnie. Pomaga również w zmniejszeniu widoczności blizn po trądziku, co sprawia, że skóra staje się gładsza i zdrowsza.
6. Działanie przeciwstresowe i poprawa samopoczucia
Ostatnią, ale nie mniej istotną korzyścią zielonej herbaty jest jej działanie na nasz układ nerwowy. Zawarte w niej aminokwasy, takie jak teanina, pomagają w redukcji stresu oraz poprawiają naszą koncentrację i nastrój. Teanina ma również działanie relaksujące, co sprawia, że picie zielonej herbaty może przynieść ulgę osobom borykającym się z nadmiernym stresem. Dodatkowo, zielona herbata może pomóc w poprawie jakości snu, gdyż działa uspokajająco, a jednocześnie nie wywołuje nadmiernego pobudzenia, jak inne napoje z kofeiną.
Korzyści zdrowotne zielonej herbaty, o których nie wiedziałeś
Zielona herbata to napój o niezwykłych właściwościach zdrowotnych, który od wieków cieszy się popularnością w Azji. Choć wielu z nas kojarzy ją z korzyściami dla układu krążenia czy odchudzania, to niewiele osób wie, że zielona herbata ma jeszcze szereg innych, mniej znanych właściwości, które mogą znacząco wpłynąć na nasze zdrowie. W tym artykule odkryjemy mniej oczywiste korzyści zdrowotne tego napoju, które mogą zaskoczyć nawet najbardziej zaprawionych miłośników herbaty.
1. Wspomaganie zdrowia jamy ustnej
Wielu ludzi nie zdaje sobie sprawy, że regularne picie zielonej herbaty może korzystnie wpłynąć na stan uzębienia. Dzięki zawartości polifenoli, zwłaszcza katechin, zielona herbata działa przeciwbakteryjnie, co pomaga w walce z bakteriami odpowiedzialnymi za próchnicę i choroby dziąseł. Wykazano, że picie zielonej herbaty może redukować ryzyko nieświeżego oddechu oraz przyczyniać się do poprawy higieny jamy ustnej. Co ciekawe, nie tylko picie, ale i płukanie jamy ustnej naparem może działać profilaktycznie, zmniejszając ryzyko zapaleń.
2. Wzmacnianie układu odpornościowego
Zielona herbata jest jednym z najlepszych naturalnych sojuszników naszego układu immunologicznego. Zawiera liczne przeciwutleniacze, witaminy oraz minerały, które wspomagają naszą odporność. Polifenole, zwłaszcza EGCG (epigallokatechina-3-gallat), mają właściwości przeciwzapalne, co może wspomagać walkę z infekcjami, w tym przeziębieniem czy grypą. Badania sugerują, że picie zielonej herbaty może zmniejszyć częstość zakażeń górnych dróg oddechowych, a także przyspieszyć regenerację po chorobach. Ponadto, regularne spożycie zielonej herbaty jest korzystne dla osób narażonych na stres oksydacyjny, który osłabia odporność organizmu.
3. Pomoc w walce z reumatoidalnym zapaleniem stawów
Zielona herbata może stanowić pomoc w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS) dzięki swoim właściwościom przeciwzapalnym. Liczne badania potwierdzają, że picie zielonej herbaty może zmniejszać nasilenie stanów zapalnych w organizmie, co przyczynia się do łagodzenia objawów RZS. Regularne picie naparu z zielonej herbaty zmniejsza obrzęki stawów i ból, co może poprawić komfort życia osób cierpiących na tę przewlekłą chorobę. Co ciekawe, zielona herbata może nawet wpływać na procesy naprawcze w uszkodzonych tkankach stawowych, wspomagając regenerację.
4. Poprawa funkcji poznawczych
Chociaż zielona herbata jest często polecana ze względu na swoje właściwości pobudzające, ma również pozytywny wpływ na naszą koncentrację i pamięć. Zawarte w niej katechiny i teanina współdziałają, poprawiając naszą zdolność koncentracji i uspokajając jednocześnie, co pozwala na lepsze przyswajanie informacji. Badania wykazują, że picie zielonej herbaty może nawet spowolnić procesy starzenia się mózgu, zmniejszając ryzyko chorób neurodegeneracyjnych, takich jak Alzheimer czy Parkinson. Dzięki regularnemu spożyciu herbaty możemy również poprawić naszą zdolność do radzenia sobie ze stresem.
Korzyści zdrowotne zielonej herbaty w punktach
- Ochrona przed chorobami serca: Zielona herbata poprawia krążenie i pomaga w regulacji poziomu cholesterolu.
- Redukcja ryzyka nowotworów: Polifenole w zielonej herbacie wykazują działanie przeciwnowotworowe, szczególnie w przypadku raka piersi, prostaty i jelita grubego.
- Pomoc w odchudzaniu: Zielona herbata przyspiesza metabolizm i wspomaga spalanie tłuszczu, co ułatwia proces odchudzania.
- Poprawa zdrowia skóry: Antyoksydanty w zielonej herbacie chronią skórę przed szkodliwym działaniem wolnych rodników, spowalniając procesy starzenia.
FAQ
1. Czy zielona herbata pomaga schudnąć?
Tak, regularne picie zielonej herbaty może przyspieszyć metabolizm i wspomagać spalanie tłuszczu, co ułatwia proces odchudzania. Badania wykazują, że katechiny zawarte w herbacie przyczyniają się do zwiększenia wydolności organizmu podczas ćwiczeń, a także wspomagają kontrolę wagi. 2. Jakie są przeciwwskazania do picia zielonej herbaty?
Chociaż zielona herbata ma wiele korzyści zdrowotnych, nie jest odpowiednia dla każdego. Osoby wrażliwe na kofeinę, kobiety w ciąży oraz osoby z problemami żołądkowymi powinny ograniczyć jej spożycie. Ponadto, nadmierne picie zielonej herbaty może prowadzić do problemów z układem pokarmowym, a także wpływać na wchłanianie żelaza. 3. Ile filiżanek zielonej herbaty należy pić dziennie?
Optymalna ilość to 2-3 filiżanki dziennie. Większe ilości mogą prowadzić do efektów ubocznych, takich jak bezsenność czy podrażnienia żołądka. Osoby wrażliwe na kofeinę powinny ograniczyć jej spożycie do jednej filiżanki dziennie. 4. Kiedy najlepiej pić zieloną herbatę?
Najlepiej pić zieloną herbatę rano lub wczesnym popołudniem, ponieważ zawiera kofeinę, która może utrudnić zasypianie. Zaleca się, aby ostatnią filiżankę wypić co najmniej 6 godzin przed snem.